در حراج بزرگ پاریس، در تاریخ 4/ آذر/ 1400 یک رکورد سنگین ثبت شد. گرانترین حراج تاریخ در بین دست نوشته انیشتین درباره نظریه نسبیت در این حراجی غوغا کرد. البته که برخی معتقدند این مبلغ چهار برابر ارزش واقعی دست نوشتههای این دانشمند است ( تخمین زده شده بود که 3 میلیون دلار فروخته شود). برای ادامه مطلب با ما همراه باشید.
ارزش دستنوشته انیشتین درباره نظریه نسبیت در حراج پاریس چند تومان است؟
در این حراجی بزرگ، دست نوشته انیشتین معادل با 11 میلیون و 900 هزار یورو فروخته شد. برای لمس بهتر موضوع قیمت یورو را 35000 هزار تومان در نظر بگیریم. پس بابت دست نوشته های انیشتین 416,500,000,000 میلیارد تومان پول پرداخت شده است.
چه کسی دستنوشته انیشتین را در حراج پاریس خرید؟
حراج کریستیز اعلام کرد که هویت خریدار به درخواست خودش فاش نخواهد شد. کسی از هویت خریدار دست نوشتههای انیشتین خبر ندارد.
حراج کریستیز در وب سایت خود گفت: ” این دست نوشتهها به عنوان یکی از تنها دو نسخه خطی باقیمانده که پیدایش نسبیت عام را مستند میکند، بینش قابل توجهی از کار انیشتین و نگاهی اجمالی به ذهن بزرگترین دانشمند قرن بیستم ارائه می دهد.”
مشخصات دستنوشته انیشتین درباره نظریه نسبیت
این کتاب که قبل از حراج بین 2.4 تا 3.5 میلیون دلار پیش بینی ارزش شد، ارزشمندترین نسخه خطی اینشتین بود که فروخته شد. کریستیز در یک انتشار خبری آن را به عنوان “یکی از مهمترین امضاهای علمی که تا به حال به حراج گذاشته شده است” توصیف کرد.
پیشتر این سند در ژوئن 1913، زمانی که انیشتین در زوریخ زندگی میکرد، تنظیم شد. این کاغذها شامل محاسباتی است که عمدتاً با جوهر روی برگهای زرد رنگ و کاغذ مربعی حک شدهاند، با 26 صفحه به خط انیشتین، 25 صفحه به قلم بسو و سه صفحه حاوی نوشتههای هر دو دانشمند.
اهمیت دستنوشته انیشتین
دانشمند مشهور آلمانی انیشتین، با بسو کار می کرد تا با بررسی ناهنجاری مدار سیاره عطارد، نظریه رابطه بین گرانش و انحنای فضا-زمان را آزمایش کند.
این یادداشتها مملو از اشتباهات، معادلات خط خورده و محاسبات تصحیح شده است. آنچه را که حراجی کریستی «مرحله مهم» در توسعه نظریه نسبیت نامیده است، به نمایش می گذارد.
محاسبات دانشمندان در نسخه خطی نادرست بود، و انیشتین و بسو در ژوئن 1913 زمانی که بسو مجبور به بازگشت به خانه در ایتالیای امروزی شد، کار خود را متوقف کردند. بسو در اوایل سال 1914 سعی کرد به تنهایی ادامه دهد اما در نهایت از این پروژه منصرف شد.
انیشتین بعداً روی محاسبات دوباره کار کرد و نظریه نسبیت عام را تنها با نام خود در نوامبر 1915 منتشر کرد. این مشارکت درک گرانش، فضا و زمان را تغییر داد، و اکتشافات اتساع زمان گرانشی، انحراف نور و امواج گرانشی را باز کرد. این یکی از پیشرفت هایی بود که کمک کرد نام انیشتین را جهانی کرد و راه و روش تمام دانشمندان را تغییر داد.
دست نوشتههای انیشتین را چه کسی نگه داشته تا به امروز؟
دیانا کورموس بوخوالد، مورخ علم و مدیر پروژه مقالات انیشتین، این دست نوشته را به عنوان یک “سند بنیادی” توصیف کرد که روند پر زحمت و مشارکتی را که منجر به یکی از مهمترین اکتشافات این رشته شد روشن میکند.
حراجی کریستیز گفت که به لطف بسو است که این سند زنده ماند، زیرا انیشتین به خاطر دور انداختن پیشنویسهای کاری خود مشهور بود. بسو در طول زندگی خود این صفحات را حفظ کرد و آنها را به پسرش، ورو، منتقل کرد، که بعداً آنها را به پیر اسپزیالی، سردبیر مکاتبات میشل بسو و انیشتین داد. اسپزیالی فتوکپی را با پروژه مقالات انیشتین به اشتراک گذاشت که آن را در مجلدی از مقالات گردآوری شده انیشتین منتشر کرد. در نهایت در حراجی هم رکورد زد و شگفتی ساز شد. توریسم فضایی به وسیله نظریههایی مانند این موفق شده است.
خلاصهای از تاریخچه حراجی کریستیز
کریستیز در سال 1766 تأسیس شد و یک تجارت هنری و لوکس پیشرو در جهان است. کریستیز که به خاطر حراجهای آنلاین متخصص و همچنین فروش خصوصی سفارشی خود مشهور و قابل اعتماد است، مجموعه کاملی از خدمات جهانی از جمله ارزشگذاری، تامین مالی هنرمندان، املاک و مستغلات بینالمللی و آموزش را به مشتریان خود ارائه میدهد. کریستیز در 46 کشور در سرتاسر قاره آمریکا، اروپا، خاورمیانه و آسیا و اقیانوسیه حضور فیزیکی دارد و مراکز فروش بین المللی شاخص در نیویورک، لندن، هنگ کنگ، پاریس و ژنو دارد. همچنین تنها خانه حراج بین المللی است که مجاز به برگزاری فروش در سرزمین اصلی چین (شانگهای) است.
حراجهای کریستیز بیش از 80 دسته هنری و لوکس را در بر می گیرد که قیمت آنها از 200 تا بیش از 100 میلیون دلار است.
نظریه نسبیت عام انیشتین چه بود؟
برای حل مسئله گرانش، انیشتین در ابتدا نسبیت خاص را ارائه کرد. این نظریه اجسامی را توصیف میکند که با سرعت ثابت و در خطی راست حرکت میکنند. پس از آن انیشتین تصمیم گرفت تا نظریهای جامعتر را در مورد حرکت اجسام شتابدار ارائه دهد واین همان نظریه نسبیت عام است.
جرقه ایجاد نظریه نسبیت عام در ذهن انیشتین چگونه به وجود آمد؟
در اوایل قرن 20 برای انیشتین یک چالش به وجو آمد. او در حالی از طبقه دوم اتاق خانهاش در سوئیس به بیرون نگاه میکرد، به این فکر کرد که شخصی که روی بام خانه روبرو ناگهان سقوط کند. شخص سقوط کننده احساس بیوزنی خواهد کرد. این نتیجهای بود که انیشتین از این آزمایش ذهنی گرفت. اما اگر شخص سقوط کننده درون آسانسور باشد، چه نتیجهای میتوان گرفت؟ در این حالت سرعت سقوط آسانسور و شخص یکسان است، بنابراین از این آزمایش ذهنی نیز می توان نتیجه گرفت که شخص احساس بیوزنی خواهد داشت.
انیشتین از این آزمایش ذهنی نتیجه گرفت که بر خلاف نظریه نیوتن، در حالتی که شخص درون آسانسور، به همراه آسانسور سقوط کند، عملا احساس بیوزنی کرده و نیروی گرانشی به آن وارد نمیشود. در حقیقت در این حالت فضای اطراف هر دو جسم، خمیده بوده و جسم و آسانسور را به سمت زمین هُل میدهد. توجه داشته باشید که ما از کلمه هل به جای کلمه کشیدن استفاده کردیم.
خمیده بودن فضا به معنای آن است که فضا، بستری انعطافپذیر است. نهایتا او فضای سهبعدی را با زمان یکی کرده و مفهومی انعطافپذیر تحت عنوان فضا-زمان را بوجود آورد.
درک فضا- زمان برای همه انسانها دشوار است؟
طبیعت هر جسم یا ذرهای این است که سادهترین مسیر را در فضا-زمان به منظور حرکت انتخاب میکند. در نتیجه اجسامی که در فضایی خمیده قرار میگیرند به سمت جسمی حرکت میکنند که فضای مذکور را خمیده کردهاند. این فضای خمیده شده اثری را ایجاد میکند که ما آن را گرانش مینامیم. برای نمونه زمین، فضا-زمان اطرافش را خمیده کرده، به همین دلیل به ما نیروی گرانش وارد میکند. اما سوالی دیگر این است که این خمیدگی چگونه شکل مدار ماه یا زمین به دور خورشید را توجیه میکند؟ دیدگاه نیوتنی میگوید که خورشید ما را به سمت خودش جذب میکند اما با توجه به اینکه زمین حرکتی مماسی را نیز تجربه میکند، نهایتا باعث میشود روی مسیری بیضوی شکل حرکت کند. اما طبق نسبیت عام فضای اطراف خورشید خمیده شده و این خمیدگی زمین را مجبور میکند که به دور خورشید دوران کند.
تصور کنید زمین، خورشید و فضای خمیده شده اطراف خورشید را مشاهده میکنید. توجه داشته باشید که هیچیک از توصیفات فوق بهطور کامل قابل درک نیستند. دلیل این امر نیز این است که فضا-زمان، مفهومی ۴ بعدی است که ذهن ما قدرت تصور آن را ندارد. حال این سوال بوجود میآید که با توجه به درک نشدن فضای ۴ بعدی، چگونه میتوان اثبات کرد که فضای ۴ بعدی وجود دارد؟؟؟
آیا نظریه نسبیت عام انیشتین درست است؟
در تمامی کیهان، میتوان نشانههایی از درست بودن این نظریه یافت. این نظریه نه تنها خمیده شدن نور توسط گرانش و غیر طبیعی بودن مدار عطارد را توجیه میکند، بلکه مفهوم سیاهچاله و وجود ستارههای نوترونی را نیز پیشبینی کرده است. یکی از نتایج جالب خمیده شدن نور ستارهها در اطراف اجسام سنگین، این است که تصویر ستاره مذکور در قالب چندین تصویر دیده میشود. معمولاً این حالت از تصاویر ستارهها را «همگرایی گرانشی» (Gravitational Lensing) مینامند. همگرایی گرانشی یکی از دلایل درست بودن نسبیت عام انیشتین است.
همانطور که در بالا بیان کردیم، فضا-زمان مفهومی ۴ بعدی است که انعطافپذیر نیز است. در حقیقت این تنها فضا نیست که میتواند خمیده شود، بلکه زمان نیز قابل خمیده شدن است. هرچه فضا-زمان بیشتر خمیده شده باشند، زمان نیز کندتر خواهد گذشت. از این رو در نزدیکی اجسام سنگین زمان کندتر سپری میشود. بنابراین شخصی که در یک آسمانخراش زندگی میکند، گذر زمان بیشتری را احساس میکند چراکه نیروی گرانشی کمتری به آن وارد میشود.
نسبیت همچنین پیشبینی میکند که کیهان در ابتدا بسیار داغ و چگال بوده و پس از انفجاری ناگهانی منبسط شده است. البته باید بدانید که سرعت انبساط کیهان نسبت به آنچه که انیشتین پیشبینی کرده، بسیار بیشتر است. مطابق با نقل قولی از «جان ویلر» (John Wheeler) فیزیکدان مشهور آمریکایی، نسبیت عام را میتوان در جمله زیر خلاصه کرد.
«فضا-زمان به جرم میگوید چگونه حرکت کند و جرم به فضا-زمان نحوه خمیده شدنش را یادآوری میکند.»
خمیده شدن فضا-زمان، پاسخ همزمانی سقوط دو جسم با جرمهای متغیر را نیز به ما میدهد. در حقیقت پاسخ این است که نیرویی به دو جرم وارد نمیشود و سقوط آنها در نتیجه خمیدگی فضا-زمان است.
نسبیت عام هدیهای بود که انیشتین به جهان عرضه کرد. اما این نظریه نتایج عجیبی را در مورد جهان هستی به ما میدهد. از جمله عجیبترین این نتایج، وجود داشتن تونلهایی فضایی به نام کرمچاله، واگرا شدن دو خط موازی در بینهایت و چالههایی فضای تحت عنوان سیاهچاله است. این نظریه حتی امروزه نیز حقایق جدیدی را از کیهان بر ما آشکار میکند. با این حال کماکان ما دوست داریم از کلمه گرانش استفاده کرده و این نیرو را به صورت نیوتنی تفسیر کنیم؛ چراکه این تفسیر به نسبت دیدگاه نسبیتی برای ذهن ما قابل هضمتر است.