تاریخچه نوروز | رسوم ایرانی در نوروز باستان | نوروز 1401

نوروز بزرگ‌ترین عید ایرانیان بوده که هزاران سال است در شروع سال شمسی مردم ایران با شور و هیجان فراوان آن را جشن می‌گیرند.

تا نوروز 1401 نیز زمان زیادی باقی نمانده است و اکثر خانواده‌ها در حال آماده کردن خانه و فراهم کردن وسایل جشن نوروز 1401 هستند. هرچند این نوروز نیز مانند نوروز 1401 به دلیل شیوع ویروس کرونا کمی متفاوت‌تر از سال‌های قبل است و دیدوبازدیدها کمتر خواهد بود، اما بوی عید نوروز در همه خانه‌های ایرانی پیچیده است و هر خانواده‌ای حتی اگر نتواند در کنار فامیل باشد، این جشن را برپا خواهد کرد.

این جشن باستانی مانند بسیاری از اعیاد ملی در سراسر دنیا، آداب و رسومی دارد که در ادامه بیشتر با آن‌ها آشنا خواهیم شد.

آشنایی با آئین نوروز 1401 در ایران

البته آئین نوروز سال‌به‌سال تغییر نمی‌کند. منتها سال 1401 باید آئین‌های نوروزی به‌صورت تک خانواده‌ای انجام شوند تا ویروس کرونا بهتر کنترل شود و مردم این عید بزرگ را با سلامتی و شادی سپری نمایند. هرساله از نیمه دوم اسفند که بوی بهار به مشام می‌رسد همه ایرانیان در سرتاسر جهان منتظر جشن نوروز هستند. در خود ایران نیز شهرها و روستاها حال خوش را از مردم هدیه گرفته و رنگ و رویی متفاوت دارند. گویی همه‌چیز جان گرفته و شادی در همه اجزای خانه و شهر به چشم می‌خورد. ازجمله رسم‌هایی که قبل از نوروز 1401 هم حتماً آن‌ها را خواهید دید و اگر ایرانی باشید آن‌ها را انجام می‌دهید، عبارت‌اند از:

کاشت گل بنفشه

نزدیک عید که می‌شود گلدان‌های بنفشه در جلوی گل‌فروشی‌ها صف می‌کشند و بسیاری از ایرانیان عادت دارند باغچه‌های خود یا منازلشان را با این گل‌های رنگارنگ و خوشبو تزئین کنند.

خانه‌تکانی

خانه‌تکانی از دیگر آئین‌های مهم نوروز است و ایرانیان عادت دارند سالی یک‌بار قبل از عید نوروز تمام خانه شامل فرش‌ها، کمدها، وسایل و هر آنچه فکرش را بکنید بشویند و تمیز کنند تا گردوغباری که در این یک سال بر خانه نشسته است از بین برود و بوی زندگی جدید در تمام خانه پراکنده شوند. معمولاً بعد از خانه‌تکانی احساس شعف و شادی جای غصه خوردن در مورد اتفاقات ناگوار سال قبل را می‌گیرد و لحظات شادی را فراهم می‌کند. در قدیم رسم بوده است که این کار را به‌صورت گروهی انجام می‌دادند.

هفت‌سین

هفت‌سین یکی از زیباترین آئین‌های نوروز 1401 است که در هر خانه‌ای متفاوت و رنگ و لعاب خاصی دارد. در هفت‌سین‌ها بسته به موادی که در خانه موجود است مواردی شامل سکه، ساعت، سبزه، سماق، سمنو، سیر، سرکه، سیب و … را قرار می‌دهند. البته هرکدام از آن‌ها وجه‌تسمیه‌ای داشتند که داستان‌های متفاوتی برایشان در تاریخ نوشته‌شده است. مثلاً اعتقاد بر این است که علت گذاشتن سمنو افزایش برکت خانواده در سال جدید است. زیرا سمنو کاملاً از آرد و گندم تازه درست می‌شود. در کنار این هفت‌سین ماهی‌های ریز و زیبا به‌عنوان نماد زندگی و زنده‌بودن قرار می‌گیرند.

آجیل و شیرینی

یکی از لذت‌بخش‌ترین قسمت‌های عید نوروز خوردن آجیل و شیرینی‌های مخصوص این عید به‌خصوص شیرینی آرد نخودچی است که از قدیم در ایام نوروز در اکثر خانه‌ها پیدا می‌شده است. البته در قدیم تجمل‌گرایی وجود نداشته و بیشتر این موارد به‌صورت خانگی درست می‌شدند. مثلاً کسانی که باغ انگور و گردو داشته‌اند از کشمش و گردو به همراه گندم بوداده به‌عنوان آجیل و از شیرینی‌های سنتی ریز که بخشی از آن‌ها نیز در خانه‌ها به‌صورت گروهی تهیه می‌شد استفاده می‌کردند.

لباس نو

بهار و عید نوروز تجلی نو شدن همه‌چیز است. انگار باید همه آنچه در سال قبل اتفاق افتاده است را کنار گذاشت و زندگی جدید را شروع کرد. به همین دلیل بسیاری از خانواده‌ها حتی خانواده‌های با سطح مالی متوسط و پایین از قدیم لباس‌های سالیانه خود را قبل از عید تهیه کرده و برای اولین بار آن‌ها را سر سفره هفت‌سین در لحظه تحویل سال می‌پوشیدند.

دید و بازدید

یکی از مهم‌ترین رسوم عید نوروز دیدوبازدید از اقوام است که باعث دورهم جمع شدن خانواده‌ها و زنده شدن خاطرات می‌شود. معمولاً بچه‌ها عاشق این مهمانی‌ها هستند. زیرا هم‌زمان با مهمانی با دوستانشان حسابی بازی می‌کنند و عیدی هم می‌گیرند. عیدی رسم دیگری است که معمولاً بزرگ خانه‌ای که مهمان دعوت کرده است به کوچک‌ترها هدیه یا مبلغی پول را به‌عنوان عیدی و یادگاری می‌دهد. البته در نوروز 1401 باید دیدوبازدیدها کمتر شود تا زودتر ویروس کرونا را شکست دهیم.

جمع‌بندی

عید نوروز برای ایرانیان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و هرساله خانواده‌ها تلاش می‌کنند تا جایی که برایشان ممکن است همه آداب‌ورسوم آن را به جای آورند.